എം.ടി.സാറിനോട് ക്ഷമ ചോദിച്ച മമ്മൂക്ക, ഒരു കൊടുങ്കാറ്റ് വീശിയ ദിവസം

എം.ടി.വാസുദേവൻ നായർ സാർ മരിച്ചപ്പോൾ മമ്മൂക്ക എഴുതിയത് 'എന്റെ മനസ് ശൂന്യമാകുന്നതുപോലെ തോന്നുന്നു,ഞാനെന്റെ ഇരുകൈകളും മലർത്തിവയ്ക്കുന്നു' എന്നാണ്. 'എറണാകുളത്തെ ഒരു പ്രോ​ഗ്രാമിനിടയിൽ കാലിടറിയ അദ്ദേഹത്തെ പിടിക്കാനാഞ്ഞപ്പോൾ നെഞ്ചിലേക്ക് ചാഞ്ഞ നിമിഷം ആ മനുഷ്യന്റെ മകനാണ് താനെന്ന് തോന്നി'യെന്നും മമ്മൂക്ക കുറിച്ചു. അവർ തമ്മിലുള്ള ആത്മബന്ധത്തിന്റെ ആഴം മുഴുവൻ ഈ വാകങ്ങളിലുണ്ട്. പക്ഷേ ഒരിക്കൽ എം.ടി സാറിനോട് മമ്മൂക്കയ്ക്ക് മാപ്പുചോദിക്കേണ്ടിവന്നു. അതിന് കാരണമായതാകട്ടെ ഞങ്ങൾ ആരാധകർ ഒരുക്കിയ ഒരു പരിപാടിയും. ഫാൻസ് അസോസിയേഷൻ എന്നത് ഒരു ക്ഷേമസംഘടനയാക്കി മാറ്റാൻ മമ്മൂക്ക തീരുമാനിച്ചതിന്റെ പ്രധാനകാരണങ്ങളിലൊന്നും അതുതന്നെയായിരുന്നു.

2008-ൽ ആണ്. മമ്മൂക്ക കോഴിക്കോട്ട് 'പരുന്ത്' എന്ന സിനിമയുടെ ഷൂട്ടിങ്ങിലാണ്. മമ്മൂട്ടി ടൈംസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ തയ്യാറാക്കിയ 'നിത്യവിസ്മയം' എന്ന പുസ്തകത്തിന്റെ പ്രകാശനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആലോചനകളിലായിരുന്നു ഞങ്ങൾ. മമ്മൂക്കയെക്കുറിച്ച് സമൂഹത്തിന്റെ വിവിധ മേഖലകളിലുള്ള അതിപ്രശസ്തരെഴുതിയ ലേഖനങ്ങളുടെ സമാഹാരമായിരുന്നു 'നിത്യവിസ്മയം'. മനോഹരമായ നിരവധി ചിത്രങ്ങൾ സഹിതം ഉന്നത നിലവാരത്തിലായിരുന്നു അതിന്റെ രൂപകല്നയും അച്ചടിയും. പുസ്തകപ്രകാശനത്തിന്റെ കാര്യം പറഞ്ഞപ്പോൾ കോഴിക്കോട്ട് വെച്ചുനടത്താം എന്നായിരുന്നു മമ്മൂക്കയുടെ നിർദേശം. അവിടെ അതിനുമുമ്പ് ഫാൻസിന്റെ അധികം പരിപാടികളൊന്നും നടന്നിട്ടില്ല. അതുകൊണ്ടാണ് മമ്മൂക്ക അങ്ങനെ നിർദേശിച്ചത്.

മമ്മൂട്ടി ടൈംസിന്റെ മാനേജിങ് എഡിറ്ററായിരുന്ന റഫീഖ്,ഫാൻസിന്റെ പ്രധാനസംഘടകരിലൊരാളും നിർമാതാവുമായ ഫൈസൽ,പിന്നെ ഞാനും കൂടിയാണ് പുസ്തകപ്രകാശനത്തിന്റെ കാര്യം പറയാൻ മമ്മൂക്കയെ ചെന്നുകണ്ടത്. അദ്ദേഹത്തിന് പുസ്തകം ഇഷ്ടപ്പെട്ടു. ഇനി ആരാണ് പ്രകാശനം ചെയ്യേണ്ടത് എന്ന കാര്യം തീരുമാനിക്കണം. കോഴിക്കോട്ടാണ് പ്രകാശനം. ഈ ലോകത്തുതന്നെ മമ്മൂക്കയ്ക്ക് ഏറ്റവും ഹൃദയബന്ധമുള്ള ഒരാൾ അവിടെയുണ്ട്. അതിനപ്പുറം മറ്റൊരു പേര് ആലോചിക്കാനുമില്ല. അത് എം.ടി.സാറാണ്. പക്ഷേ ഫാൻസ് അസോസിയേഷൻ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന പരിപാടിയായതിനാൽ എം.ടി.സാർ വരുമോ...? ഈ സംശയം ഉള്ളിൽ വെച്ചുകൊണ്ടുതന്നെ ഞങ്ങൾ എം.ടി.സാർ പുസ്തകപ്രകാശനം ചെയ്യാൻ വന്നിരുന്നെങ്കിൽ എന്ന അതിമോഹം മമ്മൂക്കയോട് പറഞ്ഞു.

'പക്ഷേ മമ്മൂക്കയുടെ പ്രതികരണം അനുകൂലമായിരുന്നു. നിങ്ങൾ എം.ടി.സാറിനെ നേരിൽ കണ്ട് വിവരം പറയുക. പരിപാടിക്ക് എന്റെ അനുവാദമുണ്ടെന്നും അറിയിക്കുക. അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്താൽ അത് വലിയ സംഭവം തന്നെയാണ്...'-മമ്മൂക്ക പറഞ്ഞു. അങ്ങനെ ഞങ്ങൾ എം.ടി സാറിനെ കാണാൻ പോയി. അത് ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ധന്യമായ നിമിഷങ്ങളിലൊന്നായിരുന്നു. ഞങ്ങൾ വീട്ടിൽ ചെന്നു. കണ്ടയുടൻ കാൽതൊട്ട് വന്ദിച്ചു. അദ്ദേഹം ‍ഞങ്ങളോട് ഇരിക്കാൻ പറഞ്ഞു. കുടിക്കാൻ ശീതളപാനീയം നല്കി. ഞങ്ങളെ സംബന്ധിച്ച് അതൊക്കെ വലിയകാര്യമായാണ് തോന്നിയത്. കോരിത്തരിപ്പിക്കുന്ന ഓർമ എന്നു പറയാം.

ഞങ്ങൾ പറഞ്ഞ മുഴുവൻ കാര്യങ്ങളും എം.ടി.സാർ ക്ഷമയോടെ കേട്ടിരുന്നു. ഫാൻസ് അസോസിയേഷനാണ് പരിപാടിയുടെ സംഘാടകർ എന്നും മമ്മൂട്ടി ടൈംസ് അതിന്റെ ഭാ​ഗമാണ് എന്നുമൊക്കെയുള്ള വിവരങ്ങൾ അറിയിച്ചു. അതുകേൾക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹം പരിപാടിയ്ക്ക് വരാനാകില്ല എന്നു പറയുമെന്നായിരുന്നു ഞങ്ങൾ സത്യമായും കരുതിയിരുന്നത്. പക്ഷേ ഞങ്ങളെ ഞെട്ടിച്ചുകൊണ്ട് എം.ടി.സാർ പറഞ്ഞു:'മമ്മൂട്ടിയെക്കുറിച്ചുള്ള പുസ്കമല്ലേ...ഞാൻ വരാം...'

അതോടെ വലിയൊരു കടമ്പ ഞങ്ങൾ താണ്ടി. ഇനി പുസ്തകം ആര് ഏറ്റുവാങ്ങും എന്നതിനെക്കുറിച്ച് മാത്രം ആലോചിച്ചാൽ മതി. അത് വലിയ വിഷമമുള്ള കാര്യമായിരുന്നില്ല. അന്ന് കോഴിക്കോട് എം.എൽ.എയായിരുന്ന എം.കെ.മുനീറാകാം ഒരാൾ എന്ന് തീരുമാനിച്ചു. കോഴിക്കോട് മാതൃഭൂമിയുടെ ആസ്ഥാനമാണ്. ആഴ്ചപ്പതിപ്പിന്റെ പത്രാധിപരായിരുന്നതിനാൽ എം.ടി.സാറിന് മാതൃഭൂമിയോട് വലിയൊരു ബന്ധമുണ്ട്. മമ്മൂക്കയ്ക്കും മാതൃഭൂമി മാനേജ്മെന്റിലെ എല്ലാവരുമായും സൗഹൃദമുണ്ട്. അങ്ങനെ അന്ന് മാതൃഭൂമിയുടെ മാർക്കറ്റിങ് വിഭാ​ഗം ഡയറക്ടറായിരുന്ന എം.വി.ശ്രേയാംസ് കുമാറിനെക്കൂടി ക്ഷണിച്ചു. അദ്ദേഹവും എം.കെ.മുനീറും ചേർന്ന് എം.ടി.സാറിൽ നിന്ന് പുസ്തകം സ്വീകരിക്കുന്നു. സുരാജ് വെഞ്ഞാറമ്മൂടി നെപ്പോലെ സിനിമയിൽ നിന്നുള്ള പ്രമുഖരും പങ്കെടുക്കും. ഇങ്ങനെയാണ് ചടങ്ങ്.

കോഴിക്കോട് ടാ​ഗോർ സെന്റിനറി ഹാളിലായിരുന്നു പരിപാടി. തിരുവനന്തപുരം മുതൽ കാസർകോട് വരെയുള്ള ഫാൻസ് അസോസിയേഷൻ പ്രതിനിധികൾ പ്രത്യേക വണ്ടിയൊക്കെ പിടിച്ചെത്തി. പക്ഷേ കോഴിക്കോട്,മലപ്പുറം ജില്ലകളിൽ ഫാൻസ് അം​ഗങ്ങളല്ലാത്ത കുറേയേറെപ്പേർക്കുകൂടി പാസുകൾ എങ്ങനെയോ കിട്ടി. അവരും ചടങ്ങിനുവന്നു. അങ്ങനെ ഫാൻസുകാരും അതിൽപെട്ടവരല്ലാത്തവരും ചേർന്ന് ടാ​ഗോർ ഹാൾ തിങ്ങിനിറഞ്ഞു.

എല്ലാവരും കാത്തിരിക്കുന്നത് മമ്മൂക്കയുടെ വാക്കുകൾക്കായാണ്. വേദിയിലുള്ള മറ്റുള്ളവരുടെ പ്രസം​ഗങ്ങൾക്ക് ശേഷം അവസാന രണ്ടുപേരായിട്ടായിരുന്നു എം.ടി.സാറിന്റെയും മമ്മൂക്കയുടെയും പ്രസം​ഗങ്ങൾ നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത്. അങ്ങനെ പുസ്തകം ഏറ്റുവാങ്ങിയ എം.കെ.മുനീറും എം.വി.ശ്രേയാംസ് കുമാറും മറ്റുള്ളവരും സംസാരിച്ചു. ഇനി ബാക്കിയുള്ളത് എം.ടി.സാറിന്റെയും മമ്മൂക്കയുടെയും പ്രസം​ഗങ്ങൾ.

എം.ടി.സാർ പ്രസം​ഗപീഠത്തിലെത്തി. അദ്ദേഹം മെല്ലെ സംസാരിച്ചുതുടങ്ങി. അദ്ദേഹത്തിന്റേത് പതിഞ്ഞ ശബ്ദമാണല്ലോ. അതിനൊപ്പം മൈക്കിനും ശബ്ദം കുറവ്. എം.ടി.സാർ തന്റെ സ്വതസിദ്ധമായ ശൈലിയിൽ വാക്കുകൾ അളന്നുതൂക്കി സംസാരിക്കുകയാണ്. പക്ഷേ വാക്കുകൾ ഹാളിന്റെ പിറകിലിരിക്കുന്നവർക്ക് കേൾക്കാൻ കഴിയാതെ വന്നു. അവരൊക്കെയും പാസു കിട്ടിവന്നവരാണ്. ഫാൻസിൽ പെട്ടവരൊക്കെ മുൻനിരകളിലായിരുന്നു. അവർക്കൊക്കെ ഇത്തരം ചടങ്ങുകളുടെ രീതിയറിയാം. അതുകൊണ്ട് അവർ നിശബ്ദരായിരുന്നു. പക്ഷേ പിറകിലിരുന്നവർ മമ്മൂക്കയെ കാണാൻ വേണ്ടി മാത്രം പാസ് സംഘടിപ്പിച്ച് വന്നവരാണ്. ഇവരുടെ സംസാരം എം.ടി.സാറിനെ ചൊടിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, 'നിങ്ങൾ ഹാളിൽ നിശബ്ദരായിരിക്കുക. ഞാൻ പറയുന്നത് കേൾക്കാനാണ് നിങ്ങൾ ഉദ്ദേശിക്കുന്നതെങ്കിൽ കേൾക്കണം...'

ഇതുകേട്ടതും പിറകിലുള്ളവർ 'ഒന്നും കേൾക്കുന്നില്ല.. കേൾക്കുന്നില്ല..' എന്ന് വിളിച്ചുപറയാൻ തുടങ്ങി. അവർ പറഞ്ഞത് സത്യവുമായിരുന്നു. എം.ടി.സാർ പറഞ്ഞതൊന്നും പിറകിലേക്ക് എത്തുന്നുണ്ടായിരുന്നില്ല. എല്ലാവരും ഉച്ചത്തിൽ പറഞ്ഞതോടെ എം.ടി.സാർ വിചാരിച്ചു,അദ്ദേഹത്തെ കൂവുകയാണെന്ന്. ക്ഷുഭിതനായ എം.ടി. സാർ പ്രസം​ഗം നിർത്തി ഇരിപ്പിടത്തിലേക്ക് മടങ്ങി. പിറകിലിരുന്നവർ അപ്പോഴും വിളിച്ചുപറയുന്നു ണ്ടായിരുന്നു, 'ഒന്നും കേൾക്കാത്തതുകൊണ്ടാണ്...കേൾക്കുന്നില്ല എന്നാണ് പറഞ്ഞത്...'എന്നൊക്കെ. പക്ഷേ അപ്പോഴേക്കും സ്ഥിതി​ഗതികൾ കൈവിട്ടുപോയിരുന്നു.

മമ്മൂക്ക പെട്ടെന്ന് ഏഴുന്നേറ്റ് വന്നു. മൈക്ക് വാങ്ങി. പിന്നെ ഉറച്ച ശബ്ദത്തിൽ പറഞ്ഞു: 'ഒറ്റയാൾ സംസാരിക്കരുത്. നിങ്ങൾ പറയുന്നതൊന്നും ഇവിടെ കേൾക്കുന്നില്ല. എം.ടി.സാർ സംസാരിക്കുമ്പോൾ നിശബ്ദരായിരിക്കുകയാണ് വേണ്ടത്. നിങ്ങളുടെ സംസാരം അദ്ദേഹത്തിന് ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടാക്കുന്നു. അതുകൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹം പ്രസം​ഗം നിർത്തിയത്. അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായ ബുദ്ധിമുട്ട് എനിക്ക് മനസ്സിലാകുന്നു... 'ഇത്രയും പറഞ്ഞ ശേഷം ഒന്നുനിർത്തി മമ്മൂക്ക ഏറെ കുറ്റബോധം നിറഞ്ഞ വാക്കുകളിൽ തുടർന്നു: 'പ്രിയപ്പെട്ട ​ഗുരുനാഥാ...അങ്ങ് എന്നോട് ക്ഷമിക്കണം... ഇവർ ചെയ്തത് അവിവേകമാണ്. ഇവർക്കുവേണ്ടി ഞാൻ ക്ഷമചോദിക്കുന്നു...'

എം.ടി.സാർ അതോടെ വീണ്ടും പ്രസം​​ഗപീഠത്തിലെത്തി. സംസാരം തുടർന്നു. പക്ഷേ അപ്പോഴേക്കും ആ ചടങ്ങിന്റെ തിളക്കമത്രയും മങ്ങിപ്പോയിരുന്നു. അത് ഫാൻസുകാർ സൃഷ്ടിച്ച കുഴപ്പമായിരുന്നില്ല. എന്നിട്ടും മമ്മൂക്കയ്ക്ക് വേദനയുണ്ടായതിൽ ഞങ്ങൾ തകർന്നു. പരിപാടി വിജയമെന്ന് എല്ലാവരും പറഞ്ഞപ്പോഴും റഫീഖും ഫൈസലും ഞാനും ആകെ വിഷമിച്ചാണ് ഹോട്ടലിലെത്തിയത്. വെട്ടിയാൽ ചോര കാണില്ല എന്ന അവസ്ഥ. എന്തുചെയ്യണമെന്നറിയാതെ ഇരിക്കുമ്പോൾ ആഘാതം ഇരട്ടിയാക്കിക്കൊണ്ട് ആന്റോ ജോസഫ് ചേട്ടൻ വിളിച്ചു: 'ജിൻസേ...രാവിലെ തന്നെ സെറ്റിലെത്തണം. മമ്മൂക്ക ദേഷ്യത്തിലാണ്...'

അതോടെ കൈയും കാലും അനക്കാൻ വയ്യാത്തപോലെ ശരീരം ആകെ വിറകൊണ്ടു. ഇത്രയും കാലംകൊണ്ടുണ്ടാക്കിയ നല്ലപേരൊക്കെ ഒറ്റവൈകുന്നേരം കൊണ്ട് ഇല്ലാതാകുകയാണ്...മമ്മൂക്കയ്ക്ക് മുന്നിൽ ഇനിയൊരുപക്ഷേ ഒരുകാലവും പ്രവേശനമുണ്ടാകില്ല. നാളത്തേത് അവസാനത്തെ കൂടിക്കാഴ്ചയാകും...

അങ്ങനെ ആകെ തകർന്നും തളർന്നും ഞങ്ങൾ മൂവരും പിറ്റേന്ന് രാവിലെ തന്നെ 'പരുന്തി'ന്റെ സെറ്റിലെത്തി. അവിടെവച്ച് മമ്മൂക്ക ഞങ്ങളെ കൊത്തിപ്പറിക്കും എന്നുതന്നെ ഉറപ്പിച്ചു. എനിക്ക് ശബ്ദമുണ്ടായിരുന്നില്ല. മമ്മൂക്ക ലോകത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ ബഹുമാനിക്കുന്നയാളാണ് അപമാനിക്കപ്പെട്ടത്. പോരാത്തതിന് അന്നത്തെ മലയാളമനോരമയിൽ എല്ലാ എഡിഷനിലും അതേക്കുറിച്ച് വലിയ വാർത്തയും. കൂട്ടത്തിൽ ധൈര്യശാലിയായതുകൊണ്ട് റഫീഖ് ആണ് മുന്നിൽ നടക്കുന്നത്. 'നമുക്ക് മമ്മൂക്കയോട് കാര്യം പറയാം..അദ്ദേഹത്തിന് കാര്യം പറഞ്ഞാൽ മനസ്സിലാകും...അദ്ദേഹം ഇന്നലെ എല്ലാം കണ്ടതല്ലേ..'- റഫീഖ് ആത്മവിശ്വാസത്തിലാണ്. പക്ഷേ ഞാനാകട്ടെ മമ്മൂക്കയുടെ നാല് അടികൊണ്ടിട്ടാണെങ്കിലും ഈ പ്രശ്നം ഒന്ന് അവസാനിച്ചാൽ മതിയെന്ന തോന്നലിലും. റഫീഫ് ഹിറ്റ് ലർമാധവൻ കുട്ടി നടക്കുന്നതുപോലെ മുന്നിൽ നടക്കുകയാണ്. ഫൈസലും ഞാനും സാക്ഷാൽ ഹിറ്റ് ലറെ കാണാൻപോകുന്നപോലെ പേടിച്ച് പിറകെയും.

സെറ്റിൽചെന്നപ്പോൾ മമ്മൂക്ക ദൂരെ മാറിയിരിക്കുകയാണ്. കൈകാലുകൾ തളരുന്നു. ഞാനിപ്പോൾ തലകറങ്ങി വീഴും. മമ്മൂക്ക എഴുന്നേറ്റ് അടുത്തേക്ക് വരികയാണ്. റഫീഖ് ഉണ്ടല്ലോ എന്ന ധൈര്യത്തിൽ പേടിച്ച് നില്കുമ്പോൾ മമ്മൂക്ക അടുത്തെത്തി. അതോടെ കാറ്റുകുത്തിവിട്ട ബലൂൺപോലെ റഫീഖ് നിശബ്ദനായി നിന്നു. ഫൈസൽ നേരെപോലും നോക്കുന്നില്ല. വിറച്ചുനിന്ന എന്നെ നോക്കി മമ്മൂക്ക ചോദിച്ചു: 'എന്താണ് ഇന്നലെ അവിടെ സംഭവിച്ചത്..?' അപ്പോഴേക്കും എന്റെ ശബ്ദം തൊണ്ടയിൽകുരുങ്ങി. ശ്വാസംമുട്ടുന്നു.

മമ്മൂക്ക പറഞ്ഞു: 'സാരമില്ല..എനിക്ക് കാര്യം മനസ്സിലായി...നിങ്ങളുടെ കുഴപ്പമല്ല...എന്തായാലും നിങ്ങളിപ്പോൾ തന്നെ എം.ടി.സാറിനെപോയി കണ്ട് ക്ഷമചോദിക്കണം. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മനസ്സിൽ ഇന്നലത്തെ സംഭവത്തിന്റെ ദേഷ്യമോ വെറുപ്പോ ഒരുകാലത്തും ഉണ്ടാകരുത്. അതിന് എങ്ങനെയാണോ മാപ്പുപറയാൻ സാധിക്കുക അതുപോലെ പറഞ്ഞിട്ട് വാ...നിങ്ങള് പേടിക്കണ്ട...അദ്ദേഹത്തിനും കാര്യം മനസ്സിലായിട്ടുണ്ടാകും. പക്ഷേ നമ്മൾ ക്ഷമചോദിക്കണം. അതാണ് ആ ​ഗുരുവിനോട് നമുക്കിനി ചെയ്യാൻ സാധിക്കുക. ​ഗുരുവിന്റെ മനസ്സ് ഒരിക്കലും വേദനിച്ചുകൂടാ..'

ഞങ്ങൾ മൂന്നുപേരും അപ്പോൾ തന്നെ എം.ടി.സാറിന്റെ വീട്ടിലേക്ക് പാഞ്ഞു. ആദ്യം പുറത്തുവന്നത് സാറിന്റെ സഹായിയാണ്. അദ്ദേഹം കുറേ ദേഷ്യപ്പെട്ടു. 'നിങ്ങളല്ലേ ഇന്നലത്തെ പരിപാടി നടത്തിയത്..ഇപ്പോ കാണിച്ചുതരാം..' എന്നുപറഞ്ഞ് അകത്തേക്ക് പോയി. അല്പനേരം കഴിഞ്ഞ് വന്ന് ഞങ്ങളെ സ്വീകരണമുറിയിലേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. എം.ടി.സാർ അവിടെയുണ്ടായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തെ കണ്ടതും ഞങ്ങൾ മൂന്നുപേരും കാലിലേക്ക് വീണു. ആദ്യം കണ്ടപ്പോൾ അനു​ഗ്രഹം തേടിയാണ് ആ കാലുതൊട്ടതെങ്കിൽ ഇത്തവണ മാപ്പപേക്ഷിച്ച് കാല്ക്കൽ വീണു എന്നുതന്നെ പറയാം.

'എന്നെ അപമാനിക്കാനാണോ നിങ്ങൾ വിളിച്ചുകൊണ്ടുപോയത്...?'-എം.ടി.സാർ ചോദിച്ചു. റഫീഖാണ് മറുപടി പറഞ്ഞത്: 'ഒരിക്കലും അല്ല സാർ..‍ഞങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തിലായിരുന്നില്ല ഇന്നലെ നടന്ന സംഭവം. പിറകിലിരുന്നവർ സാറിനെ അപമാനിക്കാൻ പറഞ്ഞതല്ല. അവർക്ക് സാർ പറയുന്നത് കേൾക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നില്ല... സാറിനോട് ഉച്ചത്തിൽ സംസാരിക്കൂ..മൈക്കിന്റെ ശബ്ദം കൂട്ടൂ എന്നൊക്കെ അഭ്യർഥിക്കുകയായിരുന്നു അവർ. അത് സ്റ്റേജിലേക്ക് എത്തിയപ്പോൾ ബഹളംപോലെയായതാണ്... 'തൊട്ടുപിന്നാലെ ഞാൻ അപേക്ഷാസ്വരത്തിൽ പറഞ്ഞു:' സാർ അങ്ങയുടെ മുന്നിൽ വരാൻ കഴിഞ്ഞതും അങ്ങയോട് സംസാരിക്കാൻ കഴിഞ്ഞതും മഹാഭാ​ഗ്യമായിരുന്നു ഞങ്ങൾക്ക്. എന്നിട്ടും ഇങ്ങനെയൊക്കെ സംഭവിച്ചതിൽ ഞങ്ങൾക്ക് ശരിക്കും സങ്കടമുണ്ട്. അതിലുപരി അങ്ങ് വിഷമിച്ചതോർത്ത് വിഷമിച്ച ഒരാൾ അവിടെയുണ്ട്... മമ്മൂക്ക... അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ചോർക്കു മ്പോൾ ഞങ്ങൾക്ക് അതിലേറെ വിഷമം...

അതുകേട്ടതും എം.ടി.സാർ പറഞ്ഞു: 'അതിന് മമ്മൂട്ടി ഇതൊന്നും അറിഞ്ഞില്ലല്ലോ..അയാൾക്ക് വിഷമമായതാണ് എനിക്കുണ്ടായ വിഷമം. സാരമില്ല. എന്റെ മനസ്സിലൊന്നുമില്ല...ഇനി ഇത്തരം പരിപാടികൾ നടത്തുമ്പോൾ ശ്രദ്ധിക്കണം...മൈക്കിന്റെ കാര്യങ്ങൾപോലെയുള്ളവ നോക്കണം...എല്ലാം മറന്നേക്ക്..എല്ലാം നന്നായി വരും..എല്ലാം ഭം​ഗിയായി വരട്ടെ..'

അവിടെയൊരു കൊടുങ്കാറ്റ് അവസാനിച്ചു. പക്ഷേ എം.ടി.സാറിന് ആരായിരുന്നു മമ്മൂക്ക...അദ്ദേഹത്തിന് ആരായിരുന്നു എം.ടി.സാർ എന്ന് ഞങ്ങൾക്ക് ഈ ഒറ്റ സംഭവം കൊണ്ടു മനസ്സിലായി.

(തുടരും)